Gemeente Heusden verduurzaamt met WISH DMJOP

In gesprek met Vincent van Bokhoven, bouwkundig medewerker bij Gemeente Heusden

Gemeentelijke gebouwen Heusden in 2030 energieneutraal

Gemeente Heusden besloot in 2019 dat al haar gebouwen uiterlijk 2030 energieneutraal moeten zijn. Voor haar ambitie zet deze Brabantse gemeente WISH DMJOP in en maakt ze scenario’s voor verduurzaming. Heusden telt, verspreid over 11 kernen, ruim 45.000 inwoners. Met beleid en voorzieningen wil de gemeente een omgeving creëren waarin die inwoners, maar ook bedrijven en organisaties, hun dromen waar kunnen maken. Vastgoed speelt daarin een belangrijke rol. Voor het mogelijk maken van activiteiten op het gebied van openbaar bestuur, sport en cultuur heeft de gemeente zo’n 45 gebouwen in eigendom. Medewerker Bouwkunde Vincent van Bokhoven gebruikte de kennis en ervaring van Facility Kwadraat, én software oplossing WISH, om van al die gebouwen de staat van onderhoud en de geschiktheid voor verduurzaming in kaart te brengen.

‘Verder vooruit kijken’ in vastgoedbeheer

Zo’n 25 jaar geleden, enkele jaren na het afronden van zijn MTS opleiding, startte Vincent zijn loopbaan bij de gemeente. Door een in de avonduren gevolgde opleiding HTS leerde hij nog breder en beleidsmatiger te kijken. Vincent: “Nog steeds heeft mijn werk een belangrijke praktische component. Vooral in de zin dat klachten over de panden bij mij terecht komen en ook door mij opgepakt worden. Heel belangrijk want de gebruikers van onze panden mogen verwachten dat bijvoorbeeld de liften, de verlichting en de verwarming naar behoren werken. Op dit gebied gebruiken we als gemeente al vijf jaar het software pakket WISH met name voor meldingenbeheer, registratie en verhuur.”

Bij het beheer van vastgoed moet je echter ook, zoals Vincent het noemt, ‘verder vooruit kijken’. Vincent: “Een gemeente heeft een flink aantal panden in eigendom, maar zeker niet om te speculeren. Al onze panden hebben een maatschappelijke functie. Denk aan ons gemeentehuis en de gemeentewerf. En verder onder meer een buurthuis, het Streekarchief, sportaccommodaties, een zwembad, een bibliotheek, een bezoekerscentrum en een cultureel centrum.”

Vincent van Bokhoven, bouwkundig medewerker van gemeente Heusden, over WISH DMJOP scenario's

Scenario’s voor ieder gebouw

Met behulp van de rekenmodule in WISH hebben we voor ieder gebouw een aantal alternatieve DMJOP scenario’s gemaakt, waarin de impact van verschillende maatregelen is berekend. Zowel qua CO2-reductie als financieel! Denk daarbij aan maatregelen als isolatie en kierdichting, HR++ glas, het vervangen van traditionele lampen door LED lampen, het vervangen van een CV ketel door een warmtepomp, het installeren van zonnepanelen. Bij ieder pand hebben we goed gekeken naar het bouwjaar en naar de vraag of het gebouw wel geschikt is voor al die maatregelen.”

Met hulp van deze software hebben we voor ieder gebouw verschillende scenario’s tot op detail uitgewerkt. De gemeenteraad kan nu kiezen voor welk scenario het wil gaan. Bij ieder scenario is duidelijk hoeveel budget nodig is voor de noodzakelijke investeringen.”

Verduurzaming ook een persoonlijke ambitie

Het verder vooruit kijken werd nóg belangrijker toen de gemeenteraad van Heusden de ambitie formuleerde om in 2030 een 95% reductie op de uitstoot van CO2 te realiseren. Vincent: “Een ambitie die me ook persoonlijk zeer aanspreekt! Met de nieuwe duurzaamheidsagenda in ons achterhoofd vroegen we Facility Kwadraat in 2022 een actualisatie van het MJOP te doen. Eerder al in 2018 had Facility Kwadraat ons geholpen met inspecties volgens NEN 2767 en het opstellen van een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) voor in totaal 43 gebouwen. In de actualisatie wilden we ook duurzaamheid meenemen. De grote vraag is dan wel ‘hoe stel je een duurzaam MJOP op?’. Immers, verduurzaming brengt ook investeringen met zich mee, investeringen die je bovendien goed moet inplannen. Pim Kerkhof, technisch directeur van Facility Kwadraat, heeft ons hier heel goed bij geholpen.

‘DOOR VERDUURZAMING MEE TE NEMEN IN ONS MJOP, HEBBEN WE BOVENAL GEWONNEN AAN OVERZICHT EN MAATWERK!’

Al met al een intensieve, maar zeer nuttige exercitie. Vincent: “Door verduurzaming mee te nemen in ons MJOP, hebben we bovenal gewonnen aan overzicht en maatwerk in de gebouwen!

‘handig beslisdocument op tafel’

Vincent is zeer te spreken over de doordachte aanpak van Facility Kwadraat. Vincent: “De scenario’s maken meteen de consequenties duidelijk. Als je als gemeente zoveel % wilt reduceren, moet je dát en dát doen. Wat gaan we doen, wat zijn de investeringen en wat kunnen we de komende jaren aan onderhoud verwachten? We hebben de doelstellingen en consequenties altijd in overleg met onze portefeuillehouders transparant op tafel gehad. Door het overzicht in maatregelen en ook in kosten, hebben we meteen een handig beslisdocument op tafel.”

Gebouwen gemeente Heusden energieneutraal mede dankzij fmis wish

Bewust omgaan met energie

Door het hele traject is Vincent ook anders gaan kijken naar het duurzaam ontwerpen en onderhouden van gebouwen. Vincent: “Een concept dat me erg aanspreekt is de Trias Energetica, een concept dat overigens al heel lang bestaat. Verduurzaming van gebouwen gaat echt niet alleen over het plaatsen van zonnepanelen en een warmtepomp. Zorg eerst dat je zo min mogelijk energie verbruikt, bijvoorbeeld door isolatie van de buitenschil van het gebouw (gevels, daken en vloeren). Een tweede aspect is dat je maximaal gebruik maakt van energie uit duurzame bronnen, zoals wind-, water-, en zonne-energie. Tot slot, maak zo efficiënt mogelijk gebruik van (fossiele) energiebronnen om in de resterende energiebehoefte te voorzien. Met andere woorden: we willen van het gas af!”

Op koers met WISH scenario’s

Nu de plannen zijn gemaakt, ligt de focus de komende jaren op de realisatie. Vincent: “Heusden laat het niet alleen bij mooie woorden. Op beide gemeentehuizen, de gemeentewerf en 2 sportcentra liggen al zonnepanelen en zonnecollectoren. Het gemeentehuis in Vlijmen heeft ook een hybride-installatie (CV ketel en warmtepomp). Zwembad die Heygrave is in 2022 volledig gasloos gemaakt en sportzalen De Kubus en De Vennen worden volledig geïsoleerd. Er komen zonnepanelen op het dak en er wordt een warmtepomp geïnstalleerd zodat deze gebouwen volledig gasloos worden. De start is gemaakt, de scenario’s in WISH helpen ons nu om koers te houden!”

Naar website Heusden ‘Heel Heusden Duurzaam’ >>